İş Güvenliğinde Çalışanların Yasal Hak ve Sorumlulukları

İşçilerin Hakları ve Sorumlulukları

• Doğru Çalışma: Kendisinin ve diğerlerinin sağlığını koruyacak şekilde.
• Doğru kullanma: Tesisat, makine, el aleti, tezgah, malzeme ve kişisel koruyucular.
• Tehlike ve riskleri bildirmek.
• İşbirliği ve katılım.

• Bir işçinin görev ve sorumluluğu; alınan tedbirlere, iş sağlığı ve güvenliği talimatlarına uymaktır.
• İşçiler davranış ve kusurlarından dolayı, kendilerinin ve diğer kişilerin sağlık ve güvenliğinin olumsuz etkilenmemesi için azami dikkati gösterirler ve görevlerini, işveren tarafından kendilerine verilen eğitim ve talimatlar doğrultusunda yaparlar.
• İşveren tarafından verilen talimatlar doğrultusunda özellikle;

1.Cihaz, makine, araç-gereç, tehlikeli maddeler, taşıma ekipmanı ve diğer üretim araçlarını doğru şekilde kullanmak.
2.Çalışanlar için sağlanan kişisel koruyucu donanımları doğru şekilde kullanmak ve kullandıktan sonra muhafaza edilen yere geri koymak.
3.İş yerlerinde sağlık ve güvenlik için ciddi ve ani bir tehlike olduğu kanaatine varıldığı an, işverene veya sağlık ve güvenlik işçi temsilcisine derhal haber vermek.

• İçki veya uyuşturucu madde kullanma yasağı,
• İş yerine sarhoş veya uyuşturucu madde alarak gelmek veya iş yerinde alkollü içki yada uyuşturucu madde kullanmak yasaktır.

Eğer işçiler sorumluluklarını yerine getirmezlerse;

• İşverene tazminat ödemek zorunda kalabilir.
  

  İşçilerin Hakları

• İş yönetmeliğinde dayanağı bulunmak şartıyla işçilere disiplin cezası uygulanabilir.
• Bilme hakkı
• Eğitim hakkı
• Bildirme hakkı
• Katılma hakkı
• Seçme ve seçilme hakkı
• Çalışmaktan kaçınma hakkı
• Fesih hakkı

• Talep hakkı; Çalışanlar iş yerinde acil veya tehlikeli bir durumla karşı karşıya kaldıklarında İş Sağlığı ve Güvenliği Kuruluna veya işverene başvurarak durumun tespit edilmesini ve gerekli tedbirlerin alınmasına karar verilmesini talep edebilir.
• Çalışmaktan kaçınma hakkı; Kurul işçi ve lehinde karar verirse iş yerinde gerekli iş sağlığı ve güvenliği tedbiri alınıncaya kadar işçiler çalışmaktan kaçınabilirler.

Fazla Çalışma

İş yerlerinde haftalık çalışma süresinin yasal 45 saatlik haftalık çalışma süresinin altında belirlendiği durumda, 45 saate kadar olan çalışmalardır.

• Fazla çalışmalarda işçinin onayı şarttır.
• Hem fazla çalışma hem de fazla saatlerle çalışma için onay alınmalıdır.

Yıllık İzin

İş yerlerinde yıllık izin süresi çalışan kişinin kıdemine göre değişiklik gösterir.

• Birinci yılı doldurunca – 14 gün
• İkinci yılı doldurunca – 14 gün
• Üçüncü yılı doldurunca – 14 gün
• Dördüncü yılı doldurunca – 14 gün
• Beşinci yılı doldurunca – 14 gün
• Altıncı yılı doldurunca – 20 gün
• Yedinci yılı doldurunca – 20 gün

[18 yaşından küçük ve 50 yada daha yukarı yaşlarda olanlara verilen izin süreleri 20 günden az olmaz.]