Çalışanın yaptığın işten veya işin gerçekleşme şartlarında dolayı karşı karşıya kaldığı geçici ya da kalıcı, fiziksel ya da ruhsal hastalıklara meslek hastalığı adı veriliyor. Peki Türkiye’de durum nedir?
Türkiye’de meslek hastalıkları konusu Sosyal Sigortalar Kurumu’nun (SSK) kurlmasından sonra gündeme gelişmiştir. İlk yıllarda başlıca madenciler arasınad görülen mesleki solunum sistemi hastalıkları (dar anlamı ile pnömokonyozlar) saptanmış, kimyasal nedenli meslek hastalığı tanısı olarka birkaç zehirlenmeden başka tanı konmamıştır. Daha sonra 1970’li yılların başlarında Çalışma Bakanlığı bünyesinde önce İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Merkezi (İSGÜM) sonra da SSK bünyesinde Ankara ve İstanbul’da Meslek hastanelerinin kurulması ile kimyasal nedenli değişik meslek hastalıklara da tanı konulabilir olmuş, böylelikle tanı konan meslek hastalığı türlerinde artma meydana gelmiştir.
Sonraki dönemde uzun yıllar Türkiye’de yıllık meslek hastalığı sayısı 1000-1200 dolayıda seyretmiştir. Son yıllarda ise sayı da da azalmıştır. Almanya’da her yıl 40.000, Amerika Birleşik Devletleri’nde ise 4o0.000 dolaylarında meslek hastaılığı olgusu rapor edilmektedir. Türkiye’de meslek hastalıkları ağırlıklı olarak kurşun zehirlenmesi, pnömokonyozlar olarak gözlemlenmektedir.
Türkiye’de meslek hastalıklarının sayısı literatürde diğer ülkere göre göreceli olarak daha azdır. Bunun en büyük nedeni de meslek hastalığı olgularının yeterince saptanamamış olduğunu düşünülmesidir. Örnek vermek gerekirse 2002 yılında bildirimi yapılmış olan 601 meslek hastaılığı olgusunun 313 tanesi kömür madnciliği 139 tanesi de nakil araları imali iş kollarında görülmüştür. Bu durumda bütün meslek hastaılığı olgularının %75,2’si bu iki işkolunda görülmüştür. Oysa ülkedeki bütün işyerlerinin %2,2’si ve bütün çalışanların %4,1’i bu iki iş kolunda çalışan kişilerdir. Günümüze kadar da benzer problemler süre gelmiştir.
Benzeri şekilde bütün meslek hastaılığı olgularınını %83,3’lük bölümü Ankara, İstanbul ve Zonguldak’dan bildirilmiştir. Oysa işyerlerinin ve işçilerin ancak %40 kadarı bu üç ilde bulunmaktadır. ü üç il meslek hatalıkları hastalarının bulunduğu illerden bazılarıdır. Bu illerde diğer illere göre daha fazla tanı konulması beklenebilecke bir durumudur fakat ülkedeki her 5 hastalıktan 4 tanesinin bu illerde görülüyor olması doğal karşılanamaz.Meslek hastalılarının minimize etmek ve olası nedenlerini ortadan kaldırmak ise İş Sağlığı ve Güvenliği‘nin ilgilendiği alanlardan birisidir. Bu konuda uzman ekiplerimiz Türkiye’nin birçok ilinde yüzlerde projede çalışmaktadırlar.